Главная » Образовательный процесс » Основы патриотического воспитания дошкольника

Основы патриотического воспитания дошкольника

Государственная символика Республики Беларусь

развернуть

Государственный флаг Республики Беларусь

flagГосударственный флаг Республики Беларусь является символом государственного суверенитета Республики Беларусь, представляет собой прямоугольное полотнище, состоящее из двух горизонтально расположенных цветных полос: верхней - красного цвета шириной в 2/3 и нижней - зеленого цвета в 1/3 ширины флага. Около древка вертикально расположен белорусский национальный орнамент красного цвета на белом поле, составляющий 1/9 длины флага. Отношение ширины флага к его длине - 1:2. Флаг крепится на древке (флагштоке), которое окрашивается в золотистый (охра) цвет.

 

Государственный герб Республики Беларусь

 

BelarusГосударственный герб Республики Беларусь является символом государственного суверенитета Республики Беларусь.

Государственный герб Республики Беларусь представляет собой размещенный в серебряном поле зеленый контур Государственной границы Республики Беларусь, наложенный на золотые лучи восходящего над земным шаром солнца. Вверху поля находится пятиконечная красная звезда. Герб обрамлен венком из золотых колосьев, переплетенных справа цветками клевера, слева – цветками льна. Венок трижды перевит с каждой стороны красно-зеленой лентой, в средней части которой в основании Государственного герба Республики Беларусь в две строки начертаны золотом слова «Рэспубліка Беларусь».

свернуть

Патриотическое воспитание дошкольников

развернуть

 

Консультация для педагогов

Патриотическое воспитание дошкольников

Воспитание патриотизма у детей означает воспитание любви и привязанности к малой Родине, к тому месту, где ребёнок родился, где находится его дом, что становится в будущем основой для преданности, любви, уважения к своей стране. Образные выражения «Любовь к Родине-матери», «Преданность Отчизне», «Отчий край» и другие свидетельствуют о том, что истоки патриотических чувств, высоких человеческих эмоций лежат в переживаниях раннего детства.

«Родился», «родители», «родственники», «родной дом», «родной детский сад», «родная улица», «родной город», «родной край» - эти и многие другие понятия постепенно формируют в ребёнке чувство Родины.

Все мы прекрасно понимаем, что стержнем патриотического воспитания ребёнка являются любовь к матери, родным и близким, сердечное тепло, внимание и забота.

Перенимая особенности поведения взрослых, дети усваивают тон, манеру, представления, которые бытуют в семье, чутко понимают характер отношений между людьми.

Воспитание патриотизма успешно осуществляется в процессе приобщения детей к культурному наследию, что доказано многовековой практикой. Система воспитания тесно связана с историей народа, обеспечивает связь, преемственность поколений. На них держится духовно-нравственная жизнь народа: сближает, роднит людей, позволяет понять, почему они такие, где их корни. Если мы хотим растить людей культурных, образованных, умеющих высказывать свои мысли, то с детства должны буквально «купать» их в красивой, грамотной, богатой, сочной родной речи. Душа народа, высокие традиционные национальные ценности успешно познаются детьми через народную песню и сказку. Народная мудрость легко входит в жизнь и память ребёнка через приметы, пословицы, поговорки. Приобщение ребёнка к культуре своего народа воспитывает в нём уважение, гордость за землю, на которой он живёт. Поэтому дети должны знать и изучать культуру своих предков.

Дети должны понимать, что живут в прекрасной, свободной, независимой стране, что о них заботятся семья, общество, государство. Необходимо рассказывать детям о позитивных событиях в истории страны, родного города, детского сада или семьи, культурных, научных, спортивных и трудовых достижениях белорусов и многом другом. Знакомить детей с государственной символикой Республики Беларусь, её столицей – городом Минском и другими крупными городами страны. В процессе общения давать им понять, что на планете Земля, кроме Республики Беларусь, существует множество других стран и народов.

Важными условиями для формирования у детей насыщенного образа Родины должны стать: эмоциональная благополучная атмосфера дома и в детском саду, где взаимоотношения между людьми (взрослыми и детьми) построены на основе доброжелательности и взаимоуважения, господствовать личностно-ориентированный способ общения, отсутствовать суровые формы наказания, ребёнок должен чувствовать себя желанным и защищённым. Для ознакомления детей с социальной действительностью очень важны совместные прогулки с детьми, посещение достопримечательных мест.

Дошкольники рано начинают проявлять интерес к истории нашей страны. Поэтому им можно рассказывать о героическом прошлом нашей Родины, называть имена великих героев, рассказывать об их Подвигах. Можно вместе посмотреть по телевизору фрагменты кинофильма, организовать экскурсию к памятнику погибшего героя и рассказать, как люди чтут его память. Следует знакомить ребят с отдельными страницами Великой Отечественной войны. Какую-то информацию дошкольники черпают из телепередач, узнают у более осведомлённых сверстников или старших детей, или взрослых. Но это «стихийное усвоение информации» требует, как со стороны педагогов, так и родителей, уточнения, конкретизации, систематизации, чтобы формирующееся у детей представление положительно влияли на растущего человека - развивающуюся личность.

Детей следуует знакомить с героями, чьими именами названы улицы города.

Для закрепления полученных знаний можно прочитать детям небольшое художественное произведение, непосредственно касающееся темы.

При ознакомлении детей дошкольного возраста и воспитании у них патриотических чувств можно использовать следующие конкретные задания и ситуации:

  1. Из строительного материала построить дома, которые расположены на их лице;
  2. Рассказывать детям об истории страны, города, его прошлом и настоящем в свободной ненавязчивой форме, читать стихи, рассказы.
  3. Совершать увлекательные путешествия по нашей стране можно, имея под рукой глобус, карту или иллюстрации. Ребёнка следует обучить несложной технике показа и периодически предлагать ему «попутешествовать».
  4. Любовь к Родине - это и любовь к природе родного края. Больше знакомить детей с природой.
  5. Воспитание личности ребёнка происходит и тогда, когда мы будем приобщать дошкольников к искусству страны, к народному творчеству, когда рассказываем о людях, прославившим нашу Родину.

Важно, чтобы у дошкольника постепенно сформировалось представление о том, что главным богатством и ценностью нашей страны является ЧЕЛОВЕК.

В работе по патриотическому воспитанию дошкольников можно использовать следующие методы: наблюдение, тематические прогулки и экскурсии; беседы; использование детских художественных произведений (диафильмы, репродукции картин, иллюстраций); разучивание с детьми песен, стихотворений, пословиц, поговорок, чтение сказок, слушание музыкальных произведений, знакомство с народным прикладным искусством. Данная годовая задача может решаться во всех видах детской деятельности: на занятиях, в играх, в быту, в труде, так как воспитывают в ребёнке не только патриотические чувства, но и формируют его взаимоотношения со взрослыми и сверстниками. Так знакомя детей с родным городом и родной страной, надо учитывать тот факт, что полученная информация должна вызвать в них не только положительные чувства и эмоции, но и стремление к деятельности, Это может быть желание ребёнка нарисовать то, о чём он только что услышал, рассказать родителям и друзьям о том, что он узнал, посадить около дома цветы, чтобы его двор был красивее, не сорить, Учить замечать вокруг то положительное, что создаётся руками людей, восхищаться этой работой, ценить и беречь её результаты.

Источник: http://ds69.baranovichi.edu.by/ru/main.aspx?guid=13591

свернуть

Практычны матэрыял

развернуть

 

Практычны матэрыял

«Маленькія “адкрыцці” дзяцей 5-6 гадоў пры азнаямленні з мастацкімі творамі на беларускай мове»

Мэта: фарміраванне ўстойлівай цікавасці і станоўчых адносін у выхаванцаў да беларускай мовы, жаданне авалодаць ёй у працэсе пазнавальнай практычнай дзейнасці па змесце мастацкіх твораў.

 

Мастацкі твор: «Бацька і сыны», паданне.

Пазнавальная практычная дзейнасць: вопыт «Як разламаць венік» (перад чытаннем падання).

Мэта: развіваць мысленне, уменне аналізаваць аб’ект; выхоўваць пачуццё калектывізму.

Матэрыял і абсталяванне:  галінкі дрэва, стужка (20-30 шт.)

Ход. Дзеці бяруць па адной галінцы дрэва (бяроза).  Выхавальнік пытаецца, што з іх можна зрабіць, каб атрымалася прылада для працы (венік). Як будзем рабіць венік? (Трэба ўсе галінкі злучыць, параўняць канцы і звязаць стужкай).

Дзеці па чарзе спрабуюць зламаць венік, каб упэўніцца, які ён трывалы.

Выхавальнік наводзіць дзяцей на думку, што ёсць спосаб зламаць венік. Абмяркоўваюцца ўсе прапановы. Далей дзеці слухаюць паданне «Бацька і сыны» і параноўваюць вынікі сваіх прапаноў з тымі, што ў паданні.

Венік зноў разбіраецца на галінкі, якія дзеці з лёгкасцю ламаюць. Вывад. Калі ўсе разам – гэта моц і сіла. 

 

Мастацкі твор: «Бярозавы лісток», У. Скарынкін.

Пазнавальная практычная дзейнасць: эксперымент «Як навучыцца іграць на бярозавым лістку» (перад чытаннем верша).

Мэта: развіваць навыкі даследчай дзейнасці пры ўзаемадзеянні з бярозавым лістком для атрымання гукаў; выхоўваць цярплівасць, радасць ад атрымання выніку.

Матэрыял і абсталяванне: бярозавыя лісткі, музыка беларускага танца «Крыжачок».

Ход. Агледзецца навокал, адказаць: «Якія прадметы могуць стаць музычнымі інструментамі?» Якія гукі яны могуць перадаваць? 

Выхавальнік прапануе паглядзець, як бярозавы лісток ператвараецца ў музычны інструмент. Ён прыкладае лісток да вуснаў і дуе на лісток так, каб атрымаўся гук. Справа не простая. Трэба цярпенне, уменне па-рознаму прыкладаць лісток да вуснаў, па-рознаму дуць, каб атрымаць гук. 

Дзеці спрабуюць прымусіць лісток зайграць. Праз некалькі хвілін выхавальнік чытае верш «Бярозавы лісток», дзе хлопчык вельмі добра навучыўся іграць на бярозавым лістку як на гармоніку. «Бярозавы лісток» (У. Скарынкін)

А я пакуль не гарманіст. Прыклаў да вуснаў тонкі ліст – Што сілы дзьмухаю-іграю, Высокі гук ляціць над гаем. Цішэй падзьмухаю знарок,- Адкажа басам мой лісток.

А вы скачыце “Крыжачок”!

Уключаецца музыка беларускага танца «Крыжачок», дзеці падыгрываюць на сваіх музычных інструментах – бярозавых лістках.

Вывад.  Ва ўмелых руках многія рэчы могуць стаць музычнымі інструментамі.

 

Мастацкі твор: «Страшная казка»*, В. Вітка.

Пазнавальная практычная дзейнасць: назіранне за агеньчыкамі з цемры (па ходу чытання расказа).

Мэта: развіваць зрокавае і слыхавое ўспрыманне, аргументаваць свае доказы наконт прыроды агеньчыкаў; выхоўваць смеласць.

Матэрыял і абсталяванне: ліхтарык (на мабільным тэлефоне), цёмнае памяшканне.

Ход. Расказ чытаецца ў светлым памяшканні да слоў: «З цемры на іх глядзелі вялікія блішчастыя вочы. Якраз як у таго звера, пра якога бабка расказвала казку».

Затым дзеці пераходзяць у цёмнае памяшканне. Уключаецца ліхтарык.

Пры адказах на пытанні дзеці перадаюць свае ўражанні.

  • Што змянілася навокал?
  • Як вы сябе сталі адчуваць?
  • На што падобны агеньчыкі?
  • Прыдумайце самую вясёлую (самую страшную, самую праўдзівую) прыроду з'яўлення агеньчыкаў.

Дзеці зноў пераходзяць у светлае памяшканне, чытанне «Страшнай казкі» працягваецца.

Вывад. Бывае, што страхі чалавек сам сабе выдумляе.

 

Мастацкі твор: «Фарбы восені», П. Прануза.

Пазнавальная практычная дзейнасць: гульнявая праблемная сітуацыя

«Хто больш назаве колераў восені і правільна іх зафіксуе на паперы» (перад чытаннем верша).

Мэта: развіваць зрокавае (больш аб'ектаў убачыць і назваць іх колер) і слыхавое ўспрыманне (пачутыя колеры адлюстраваць на паперы); выхоўваць уважлівасць.

Матэрыял і абсталяванне: каляровыя алоўкі, папера, фішкі.

Ход. З дзецьмі на вуліцы праводзіцца дыдактычная гульня «Хто больш назаве колераў восені». Трэба назваць прадмет або аб'ект і яго колер. За правільныя адказы дзеці атрымліваюць фішкі. У каго больш фішак, той і пераможца.

У пакоі гульня працягваецца. Пры чытанні верша «Фарбы восені» дзеці каляровымі алоўкамі на паперы фіксуюць толькі пачуты колер. Затым колькасць колераў падлічваецца, параноўваецца паміж дзецьмі і тымі колерамі, за якімі яны назіралі на вуліцы.

Вывад. Трэба быць вельмі ўважлівым, каб выканаць заданне правільна.

Фарбы восені (П. Прануза)

 

Колькі фарбаў мае восень?

Паспрачаліся сябры.

Пеця кажа: “Можа восем”. Толя кажа: “Можа тры”. Выйшлі раніцай у поле,

Крочаць сцежкай спакваля.

Рунь

Зялёны мае колер, Чорны – Свежая ралля.

Полымем прыгожым, сінім, Дагараюць васількі.

На срабрыстай павуціне Дробных кропель аганькі. Залаціста, жоўта ў лесе Гэтай слаўнаю парой.

Куст рабіны гронкі звесіў, Як аблітыя зарой.

А бярозы, як сястрычкі – Ў кожнай – беленькі хвартух,

Над празрыстаю крынічкай Збегліся, пасталі ў круг. Сад палае ад ранетаў, Бы паселі снегіры. Каля школы многа кветак Ці касцёр такі гарыць?

З клёнаў лісце ападае – Светлай чырвані ручэй.

Колькі ж фарбаў восень мае? Хто падлічыць з вас хутчэй?

 

 

Мастацкі твор: “Дзе Оля?”, А. Зэкаў.

Пазнавальная практычная дзейнасць: мадэляванне “Дзе знаходзяцца дзяўчынкі?” (па ходу чытання верша)

Мэта: развіваць уменне працаваць у адным тэмпе; практыкаваць у запісу верша піктаграмамі; выхоўваць цікавасць да лагічных загадак.

Матэрыял і абсталяванне: аркуш паперы, аловак (на кожнага з дзяцей).

Ход. Прачытаўшы першы раз верш (не да канца), выхавальнік прапануе пры другім чытанні дзецям “запісаць” яго піктаграмамі: елачка – гэта лес; траўка – луг; вертыкальныя штрыхі – поле; сілуэт хаткі – хата; дрэва з яблыкамі – сад.

Алеся – у лесе,

Люся – у лузе,

Поля – у полі,

Каця – у хаце, Надзя – у садзе, Там і Ядзя.

Калі верш усе запісалі, перад дзецьмі ставіцца задача, якую трэба рашыць (чытаюцца вершаваныя радкі далей):

А дзе Оля, Калі Поля

Разам з Оляй?

Абмяркоўваюцца здагадкі дзяцей. Вывад. Оля і Поля ў полі. 

 

Спіс выкарыстаных крыніц.

  1. Учебная программа дошкольного образования. - Минск : Нац. Ин-т образования, 2019. – 479 с.

    2.Дукса М.М. Працавітае сонца. Вершы. – Мінск: “Юнацтва”, 1994.

  1. Жывая кніга прыроды: Дапам. для педагогаў дашк. устаноў / Уклад.І.С. Марачкіна. Пад рэр. Я.Р. Лецкі. – Выдавецтва 2Бацькаўшчына”, 1997. – 199 с.
  1. Зэкаў, А.М. На арэхавым кані. Вершы. – Мн., “Мастацкая літаратура”, 2003.
  2. Прануза П.К. Звініць ручаёк. Вершы. – Мінск: “Юнацтва”, 1988.
  3. Читаем детям : хрестоматия : пособие для педагогов учреждений дошк.образования. В 3 т.  От 5 до 7 лет. / сост. А.И. Саченко, Л.А. Смаль. – Минск : Экоперспектива, 2015. 

          

свернуть

КАЛЕНДАРЬ ГОСУДАРСТВЕННЫХ ПРАЗДНИКОВ, ПРАЗДНИЧНЫХ ДНЕЙ, ПАМЯТНЫХ И ПРАЗДНИЧНЫХ ДАТ

развернуть
  1. Государственные праздники, праздничные дни, памятные даты в Республике Беларусь

Государственные праздники:

День Конституции – 15 марта;

День единения народов Беларуси и России – 2 апреля;

День Победы – 9 мая;

День Государственного герба Республики Беларусь, Государственного флага Республики Беларусь и Государственного гимна Республики Беларусь – второе воскресенье мая;

День Независимости Республики Беларусь (День Республики) – 3 июля. 

День народного единства – 17 сентября.

Общереспубликанские праздничные дни:

Новый год – 1 и 2 января;

День защитников Отечества и Вооруженных Сил Республики Беларусь – 23 февраля;

День женщин – 8 марта;

Праздник труда – 1 мая;

День Октябрьской революции – 7 ноября.

Профессиональные и прочие праздничные дни:

День спасателя – 19 января;

День белорусской науки – последнее воскресенье января;

День печати – 5 мая;

День семьи – 15 мая;

День пионерской дружбы – 19 мая;

День молодежи и студенчества – последнее воскресенье июня;

День знаний – 1 сентября;

День белорусской письменности – первое воскресенье сентября;

День библиотек – 15 сентября;

День пожилых людей – 1 октября;

День учителя – первое воскресенье октября;

День матери – 14 октября;

День инвалидов Республики Беларусь – 3 декабря;

День прав человека – 10 декабря;

День белорусского кино – 17 декабря.

Памятные даты:

День памяти воинов-интернационалистов – 15 февраля;

День чернобыльской трагедии – 26 апреля;

День всенародной памяти жертв Великой Отечественной войны – 22 июня.

 2. Праздничные даты (международные дни, учрежденные ООН, иными организациями, общественными объединениями)

Всемирный день заповедников и национальных парков – 11 января;

День юного героя-антифашиста – 8 февраля;

Всемирный день радио – 13 февраля;

Международный день родного языка – 21 февраля;

Международный день борьбы с наркоманией и наркобизнесом – 1 марта;

Всемирный день дикой природы – 3 марта;

Всемирный день поэзии – 21 марта;

Международный день лесов – 21 марта;

Всемирный день водных ресурсов – 22 марта;

Всемирный день театра – 27 марта;

Международный день детской книги – 2 апреля;

Международный день спорта на благо мира и развития – 6 апреля;

Всемирный день здоровья – 7 апреля;

Международный день освобождения узников концлагерей – 11 апреля;

Международный день полета человека в космос – 12 апреля;

Международный день памятников и исторических мест – 18 апреля;

Международный день Матери-Земли – 22 апреля;

Всемирный день книги и авторского права – 23 апреля;

Всемирный день охраны труда – 28 апреля;

Дни памяти и примирения, посвященные погибшим во Второй мировой войне – 8-9 мая;

Международный день музеев – 18 мая;

Всемирный день культурного разнообразия во имя диалога и развития – 21 мая;

Международный день биологического разнообразия – 22 мая;

Всемирный день без табака – 31 мая;

Международный день защиты детей – 1 июня;

Всемирный день окружающей среды – 5 июня;

День юннатского движения – 15 июня;

Международный день борьбы со злоупотреблением наркотическими средствами и их незаконным оборотом – 26 июня;

Международный день дружбы – 30 июля;

Всемирный день борьбы с торговлей людьми – 30 июля;

Международный день молодежи –12 августа;

Международный день благотворительности – 5 сентября;

Международный день грамотности – 8 сентября;

Всемирный день предотвращения самоубийств – 10 сентября;

Международный день демократии – 15 сентября;

Международный день охраны озонового слоя – 16 сентября;

Международный день мира – 21 сентября;

Всемирный день туризма – 27 сентября;

Международный день пожилых людей – 1 октября;

Международный день музыки – 1 октября;

Международный день социального педагога – 2 октября;

Всемирный день защиты животных – 4 октября;

Всемирный день учителей – 5 октября;

День Организации Объединенных Наций – 24 октября;

Международный день школьных библиотек – 26 октября;

Всемирный день городов – 31 октября;

Всемирный день науки за мир и развитие – 10 ноября;

Международный день энергосбережения – 11 ноября;

Всемирный день ребенка – 20 ноября;

Всемирный день приветствий – 21 ноября;

Всемирный день борьбы со СПИДом – 1 декабря;

Международный день инвалидов – 3 декабря;

Международный день добровольцев во имя экономического и социального развития (Всемирный день волонтеров) – 5 декабря;

Всемирный день прав человека – 10 декабря;

Международный день солидарности людей – 20 декабря.

3. Юбилейные даты, которые будут отмечаться в 2021/2022 учебном году:

25.09.2021 – 50 лет со дня открытия мемориального комплекса «Брестская крепость-герой» (1971).

02.10.2021 – 25 лет со дня образования Национального парка «Припятский» (1996 – реорганизация из Припятского государственного ландшафтно-гидрологического заповедника).

08.11.2021 – 65 лет со дня открытия Музея обороны Брестской крепости-героя (1956).

08.12.2021 – 30 лет со дня подписания соглашения о создании Содружества Независимых Государств (1991).

03.03.2022 – 80 лет со дня рождения Владимира Васильевича Коваленка, уроженца Беларуси, советского космонавта, дважды Героя Советского Союза.

Источник: https://president.gov.by/ru

свернуть

Бачым і чытаем!

развернуть

Для сучасных дзяцей прагляд дыяфільмаў - занятак нязвыклае, цікавае і займальнае. Яны прывыклі да плазменным панэлям, DVD-прайгравальнікам і іншым дасягненням сучаснасці. Прагляд каляровых карцінак ў цёмным пакоі, з агучваннем бацькам ці выхавальнікам - нешта новае і захапляльнае. Прагляд дыяфільмаў цікавы не за кошт сучасных дасягненняў, дзякуючы якім можна атрымаць высакакласнае малюнак або аб'ёмны гук, насупраць, тут усё проста. Аднак, дзякуючы такім спадарожным момантах, як асаблівыя падрыхтоўкі да прагляду, як зашторивание вокнаў, падрыхтоўка экрана, ўстаноўка праектара і яго настройка, дзіця акунаецца ў незнаёмую, але ў чымсьці чароўную, атмасферу.

Пачынаецца паказ. Шолах плёнкі падчас пракручванні колца, злёгку няроўны экран, ледзь ажыўляе слайды невялікім скажэннем і немудрагелісты тэкст даюць прастор ўяўленню дзяцей. Кожны з іх можа ў падрабязнасцях разгледзець малюнак і дофантазировать тое, што хочацца. Цёмную прастору пакоя і яркі свеціцца слайд дазваляюць малышам без асаблівых высілкаў засяродзіцца на дыяфільмы. Прагляд сканчаецца, запальваецца святло і адразу карцінка бляднее, і рэальнасць таго, што адбывалася на экране дзеянні губляецца.

Мы прапануем Вам ўспомніць сваё дзяцінства і правесці незабыўнае час са сваімі малымі, паглядзеўшы дыяфільмы на беларускай мове з дапамогай кампутара або планшэта. Проста выключыце святло, перайдзіце па спасылцы і чараўніцтва пачынаецца ...

Падрыхтаваў: намеснік загадчыка

па асноўнай дзейнасці Л.М. Іўчык

свернуть

Размаўляйце з дзяцьмі на роднай мове!

развернуть

Засваенне дзецьмі беларускай мовы  ажыццяўляецца ў спецыфічнай сітуацыі руска-беларускага блізкароднаснага двухмоўя. Для большасці дашкольнікаў першай мовай, на якой яны вучацца гаварыць і думаць, з'яўляецца руская. У той жа час дзеці даволі рана далучаюцца да беларускай мовы, чуючы яе па радыё, тэлебачанні, ад некаторых дарослых і ў дзіцячым садзе, на асобных занятках. 
    Аднак паўнавартасная беларускамоўнае асяродзе ў дашкольнікаў адсутнічае. Больш за тое, дзеці могуць карыстацца рускай мовай нават тады, калі да іх звяртаюцца па-беларуску, ведаючы, што іх разумеюць. Такім чынам, маўленчыя сітуацыі, у якіх аказваюцца дзеці, не ствараюць у іх жыццёвай неабходнасці размаўляць па-беларуску. З іншага боку, стыхійнае авалоданне беларускай мовай прыводзіць да змешвання рускага і беларускага маўлення дзяцей.
Такім чынам, гэта патрабуе спецыфічных падыходаў да навучання дзяцей беларускай мове.
    Творы фальклору сваім зместам і формай найлепшым чынам дапамогуць ў гэтым. Паступова яны ўводзяць малога ў стыхію народнага словы, раскрываюць яго багацце і прыгажосць. З'яўляюцца ўзорам прыгажосці мовыі. Народныя казкі, спрыяюць засваенню ўсіх формаў мовы, якія даюць магчымасць выпрацоўкі ў дзяцей ўласных моўных навыкаў.
    Зараз дадзеная праблема становіцца яшчэ больш актуальнай.  Недахоп часу ў бацькоў, адсутнасць актывізацыі беларускай мовы з боку бацькоў - прыводзіць да праблем развіцця маўлення дзяцей. На жаль, дзіця больш часу праводзіць за кампутарам, чым у жывым асяроддзі. З прычыны гэтага, творы народнай творчасці практычна не выкарыстоўваюцца нават ў малодшым узросце. Дашкольны ўзрост - гэта перыяд актыўнага засваення дзецьмі гутарковага мовы, станаўлення і развіцця ўсіх бакоў мовы: фанетычнай, лексічнай, граматычнай. Паўнавартаснае валоданне роднай мовай у дашкольным дзяцінстве з'яўляецца неабходнай умовай для разумовага, эстэтычнага, маральнага выхавання дзяцей. Чым раней дзеці чуюць беларускую мову, тым вальней яны будуць  карыстацца ей ў далейшым.
   Але жыццё ў рэчышчы народнай культуры не можа быць навязана бацькам. Яно можа быць толькі вынікам натуральнага выбару кожнага чалавека, які бачыць менавіта ў гэтым карысць для дзяцей і адчувае пульс роднай культуры ў самім сабе..  Дзяцінства немагчыма ўявіць без казкі, таму што слухаць казкі, якія табе расказваюць тата і мама, бабуля ці дзядуля, ці добрая выхавацелька, калі бацькоў няма побач — гэта адно з правоў дзіцяці, запісаных у Канвенцыі аб правах дзіцяці. У ёй сказана, што дзіця мае права на зносіны і на ўвагу, на паўнавартаснае развіццё, на выражэнне сябе, на адпаведную свайму ўзросту і зразумелую ў гэтым узросце інфармацыю, а таксама на вывучэнне культуры свайго народу.Усё гэта ёсць у казках.
    Казкі вучаць і перасцерагаюць, казкі звязваюць нашых пра-прадзедаў ды пра-прабабуляў з намі. Казкі — гэта ўтульны сямейны вечар, калі клопаты вялікага свету засталіся за сценамі Вашага дому, а Вы і Ваш час належаць толькі Вашым дзецям.
     Калі мы гаворым пра Канвенцыю аб правах дзіцяці, у першую чаргу мы думаем пра глабальныя рэчы: пра мір, пра вайну, пра адукацыю, пра ежу, пра жытло і здароўе. Бясспрэчна, гэта вельмі важна. Але Вашая ўвага, Вашыя абдымкі, Вашая сіла і абарона,  Вашая пяшчота і клопат вельмі патрэбныя Вашым дзецям.
    Казкі — гэта цэлы чароўны свет, у якім Вы падарожнічаеце разам, трымаючыся за рукі. Свет, у якім Вашае дзіця можа стаць веліканам і навучыць Вас, дарослага чалавека, чаму-небудзь новаму. Размаўляйце, чытайце казкі сваім дзецям на беларускаяй мове. А мы вам у гэтым дапапожам.  

Прыказкі, конкурсы, сцэнары, загадкі, калыханкі, прыпеўкі, вершыкі і шмат іншага для беларускіх дзетак

Падрыхтаваў: намеснік загадчыка

па асноўнай дзейнасці Л.М. Іўчык

 

свернуть

Часопісы на беларускай мове для дзяцей

развернуть

Прапануем Вам, паважаныя бацькі, ссылкі на інтэрнэт-сайты дзіцячых часопісаў "Буся" і "Вясёлка". Перайдзіце па спасылцы і Вы апынеціся ў  дзівосным свеце казкі, маляванак, вершаў і шмат розных гульняў для дзяцей дашкольнага ўзросту!

http://www.veselka.by 

Падрыхтаваў: намеснік загадчыка

па асноўнай дзейнасці Л.М. Іўчык

свернуть

21 лютага - Дзень роднай мовы

развернуть

21 лютага - Міжнародны дзень роднай мовы

 

21 лютага ў свеце адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. Ён быў абвешчаны ЮНЕСКА. З прапановай увесці такі дзень выступіў Бангладэш, дзе 21 лютага 1957 года, адстойваючы права вучыцца на роднай мове, загінулі пяць студэнтаў. Трэба адзначыць, што сярод 25 суаўтараў рэзалюцыі ЮНЕСКА аб гэтым свяце была і Беларусь.

   Сёння у нашым рознакаляровым і рознагалосым свеце налічваецца больш за шэсць тысяч моваў. Палова з іх знаходзіцца пад пагрозай знікнення. Менавіта дзеля іх захавання і быў абвешчаны Дзень роднай мовы.

   Гэта свята – нагода для носьбітаў любой мовы яшчэ раз задумацца аб лёсе той, адзінай, якую мы завём матчынай, на якой думаем, на якой вымавілі першае слова і на якой размаўлялі нашы продкі.

   Няхай сёння родная мова моцная, распаўсюджаная, абароненая заканадаўствам, але няма гарантыі, што ўжо заўтра яна не трапіць у спіс тых трох тысяч, гатовых знікнуць. Сярод якіх, на жаль, знаходзіцца і наша мова.

   Беларуская мова прайшла доўгі гістарычны шлях, на якім былі як часы росквіту, так і часы заняпаду. Былі нават такія перыяды, калі яна ледзь не знікла. Нашы бацькі, дзяды і прадзеды нямала зрабілі, каб беларуская мова была прызнаная як роўная сярод іншых моў свету.

   Будзь жа разам з тымі, хто думае пра яе будучыню. Размаўляй па-беларуску, бо заўтра наша мова табе, тваім дзецям і ўнукам стане неабходнай. І не саромейся недасканалай гаворкі. Мова – жывая існасць, якая жыве там, дзе ёсць людское жаданне. Ведай: учора ты яшчэ не гаварыў па-беларуску, сёння размаўляеш на «трасянцы», а заўтра будзеш гаварыць на чыстай літаратурнай мове. А дзеля пачатку дастаткова зусім мала – проста паспрабаваць адзіны дзень у год, напрыклад, 21 лютага, з калегамі, сябрамі, роднымі, размаўляць па-беларуску.

“Не саромся, беларус, гаманіць па-свойму — на роднай мове бацькоў і дзядоў сваіх. Шануй сваю мову, шануй свае песні, свае казкі, звычаі і ўсё роднае — гэта спадчына дзядоў і вялікі нацыянальны скарб. Толькі тады цябе ўсе будуць шанаваць як чалавека, калі сам сябе будзеш шанаваць — калі не адкінеш свайго нацыянальнага ўласнага багацця. А першы скарб нацыянальны — гэта родная мова”. Змітрок Бядуля

Падрыхтаваў: намеснік загадчыка

па асноўнай дзейнасці Л.М. Іўчык

свернуть

Мастацкая літаратура і творы фальклору, рэкамендаваны для выкарыстання ў працы з дзецьмі (вучэбная праграма дашкольнай адукацыі)

развернуть

АД ДВУХ ДА ТРОХ ГАДОЎ

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ ПЕСЕНЬКІ І ПАЦЕШКІ

“Сонейка-сонца”, “Мышка, мышка, дзе была”, “Гого-гого, гусачок”, “Верабейчык”, “Белабока-сарока”, “Трах-бах-тарабах”, “Божая кароўка”, “Чэ-чэ, чэ-чэ, сарока”, “Люлі-люлі, люляшу”, “Ай, люлі-люлі-люлечкі”, “Ішла каза”, “Люлі-люлі-маленькі”, “Ходзіць певень па капусце”, “Люляю-люляю”, “А ты, коцінька-каток”, “Апсік, апсік, каточак”, “Кую, кую ножку”, “Гушкі, гушкі, гушкі”, “Сарока-варона”, “Мышка, мышка, дзе была?”, “Чыкі-чыкі, сарока”, “А ты, каток шэры”, “Люлі-люлі-люлечкі”, “Люлі-люлі-люлі”, “Кукарэку, певунок”, “Не хадзі, коцік”, “У куце сядзіць мядзведзь”, “Ладкі-ладком”, “Ладу, ладу, ладкі”, “Баю-баінку, баю”, “А курачка-рабушачка”, “Сядзіць мядзведзь на калодзе”, “Бычок”, “Іграў я на дудцы”, “Сядзіць сыч на капе”, “Вожык”, “Ідзі, ідзі, дожджык”, “Горкай, горкай, горачкай”.

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ КАЗКІ

“Муха-пяюха”, “Коцік Петрык і мышка”, “Дзедава рукавічка”.

 РУСКІЯ НАРОДНЫЯ КАЗКІ

 «Калабок» (пер. А. Якімовіча); «Рэпка» (пер. А. Якімовіча);  , Казляняткі і воўк (пер. К. Станкевіча), 

ЛІТАРАТУРНЫЯ КАЗКІ

 “Тры мядзведзі” (пер. А.Якімовіча); “Хто сказаў “Мяў”?” (пер. А.Сачанкі).

ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПАЭТАЎ

З. Бядуля. “Гэй, мой конік”; В. Вітка. “Бабіны госці”, “Коця і Каця”, “Дожджык”; С. Сокалаў-Воюш. “Мышаня”, “Мішка”, “Авечка”, “Пчолка”; І. Муравейка. “Адмарозіў лапкі”, “Я сама”; А. Дзеружынскі. “Сняжынкі”, “Сані”; А. Якімовіч. “Мядзведзь”, “Ліска”; Н. Галіноўская. “Калыханка”, “Коцік-варкоцік”; Н. Тулупава. “Вушкі”; В. Іпатава. “Аладкі”, “Вавёрка”; Т. Кляшторная. “Дапамагу”, “Гападыня”, “Паўцякалі цацкі”; К. Буйло. “Дзіцячы сад”; А. Пысін. “Ластаўка”, “Матылёчкі-матылі”; Г. Багданава. “Збанок”, “Маляваны дыванок”; В. Гардзей. “Коцік”, “Часнок”, “Вітамін”; В. Коўтун. “Гусі”, “Цвічок”; М. Танк “Ехаў казачнік Бай”, “Галінка і верабей”; В. Шніп. “Кураняты”; Л. Шырын. “Доктар”; Ул. Луцэвіч. “Птушачка”, “Май”; М. Мятліцкі. “Сунічка”; П. Прануза. “Верабей прымае душ”, “”Грыбнік”; С. Грахоўскі. “Ласяня”; Г. Іванова. “Свята”; Г. Каржанеўская. “Пагладжу вожыка”; У. Карызна. “Самая лепшая”; Я. Крупенька. “Шпак”, “Аленка”; А. Лойка. “Верабейчык”, М.Чарняўскі “Новы год”, “Конік”; І.Шуцько “Яечка”, “Сняжок”; Е.Лось “Мая лялька”, “Зіма”; У.Корбан “Карова”, “Авечка”; К.Лейка “Гарабей”; К.Крапіва “З Новым годам”; П.Марціновіч “Навальніца”; М.Скрыпка “Карась”, “Шчупак”; М.Шаховіч “Чабурашка”.

ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПІСЬМЕННІКАЎ

А. Кобец-Філімонава. “Мароз, Чырвоны нос”, Т.Бушко “Сняжынка”.

АД 3 ДА 4 ГАДОЎ

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ ПЕСЕНЬКІ І ПАЦЕШКІ

“Іграў я на дудцы”, “Ой, бычок, мой бысенька”, “Кукарэку, певунок”, “Вожык”, “Ягорачка”, “Кую, кую ножку”, “Ласачка”.

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ КАЗКІ

“Курачка-Рабка”, “Былінка і верабей”, “Зайкава хатка”, “Каза-манюка”, “Пчала і муха”, “Муха-пяюха”, “Коцік, пеўнік і лісіца”.

 ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПАЭТАЎ

Т. Кляшторная. “Ветлівыя словы”, “Шпак”, “Дожджык”, “Паўцякалі цацкі”, “Не сквапная”; В. Рабкевіч. “Едзе восень”; С. Сокалаў-Воюш. “Блакіт нябёс”, “Алоўкі”, “Елка”; А. Дзеружынскі. “Пралеска”; А. Прохараў. “За адвагу”; Я. Колас.”Сонца грэе, прыпякае”, “Храбры певень”; Я. Купала. “Лістапад”; Я. Журба. “Першыя сняжынкі”, “Дзед Мароз”; З. Бядуля. “Мае забавы”; М. Хведаровіч. “Свеціць, як сонца, ад самай калыскі”; Л. Пранчак. “Завіруха”; Э. Агняцвет. “Маме”; А. Бадак. “Мышка”, “Беларусачка”; С. Грахоўскі. “Сонечная сцежка”; А. Грачанікаў. “Сон”; Л. Рашкоўскі. “Я хачу салдатам стаць”; К. Цвірка. “Коцікі”; В. Лукша. “Вясёлка”.

ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПІСЬМЕННІКАЎ

У. Юрэвіч. “Бярозчыны валёнкі”; А. Кобец-Філімонава. “Сем мастакоў”; Я. Брыль. “Жыў-быў вожык”.

АД 4 ДА 5 ГАДОЎ

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ ПЕСЕНЬКІ І ПАЦЕШКІ

“Іграў я на дудцы”, “Ой, бычок, мой бысенька”, “Кукарэку, певунок”, “Вожык”, “Ягорачка”, “Кую, кую ножку”, “Ласачка”.

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ КАЗКІ

“Курачка-Рабка”, “Былінка і верабей”, “Зайкава хатка”, “Каза-манюка”, “Пчала і муха”, “Муха-пяюха”, “Коцік, пеўнік і лісіца”, “Пшанічны каласок”, “Піліпка-сынок”, “Сынок-з-кулачок”, “Каток — Залаты лабок”, “Як курачка пеўніка ратавала”.

ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПАЭТАЎ

Т. Кляшторная. “Ветлівыя словы”, “Шпак”, “Дожджык”, “Паўцякалі цацкі”, “Не сквапная”, “Сукенка раскажа”; В.Вітка “Піла”; В. Рабкевіч. “Едзе восень”; С. Сокалаў-Воюш. “Блакіт нябёс”, “Возера лясное”, “Замак”, “Змей”, “Алоўкі”, “Елка”, “Навагодняя песня”; А.Лойка “Кураняты”; Г.Іванова “Я будую дом з пяску”; А. Дзеружынскі. “Пралеска”, “Бусел і хлопчык”; А. Прохараў. “За адвагу”, “Мурашыная святліца”; І.Муравейка “Адмарозіў лапкі”, “Шалтай-Балтай”; С. Новік-Пяюн “Верабейчыкі”, “Над калыскай”; В.Лукша “Вясёлка”; Я. Купала. “Лістапад”; Я. Журба. “Першыя сняжынкі”, “Дзед Мароз”, “Восень”, “Коцік”, “Вавёрка”, “Пчолка”; З. Бядуля. “Мае забавы”; М. Хведаровіч. “Свеціць, як сонца, ад самай калыскі”; Л. Пранчак. “Завіруха”; Э. Агняцвет. “Зямля з блакітнымі вачамі”, “Маме”; А. Бадак. “Мышка”, “Беларусачка”, “Зайчаняткі”; Д. Бічэль-Загнетава “Радзіма”; С. Грахоўскі. “Сонечная сцежка”, “Наш май”, “Сунічкі”; Л. Рашкоўскі. “Я хачу салдатам стаць”; Л.Дайнека. “У весновым лесе”; А. Грачанікаў. “Сон”; Я. Колас. “На рэчцы зімой”, “Дзед госць”, “Зіма”, “Песня аб вясне”, .”Сонца грэе, прыпякае”, “Храбры певень”; У. Дубоўка. “Пра дзеда і ўнука”; В. Жуковіч. “Калядная вячэра”; П. Прыходзька. “Сіненькія вочы”; М. Танк. “Галінка і верабей”, “Ехаў казачнік Бай”; А. Русак. “Мой край”; А. Ставер. “Як зроблены цацкі?”; Н. Тулупава. “Сыражуйкі”; Р. Барадулін. “Ната маму любіць надта”, “Ай! Не буду! Не хачу!”; Ю. Свірка. “Сёння ў нашай мамы свята”, “Бабуліны казкі”; Леанід Дранько-Майсюк. “Пра добрую мышку і мудрую кошку”; В. Іпатава. “Янка-запытанка”; С. Шушкевіч. “Пайшоў коўзацца каток”, “Цяжка жабцы жыць без хаткі”, “Нашы сябры”; А. Якімовіч. “Звяры нашых лясоў”; А. Бялевіч. “У лесе”; Э. Валасевіч. “Сама”; В.Вярба “Матуліны рукі”.

ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПІСЬМЕННІКАЎ

І.Бурсаў “Страшная казка пра страшнага звера”; В.Хомчанка “Яблык”, “Яшава рукавічка”; У. Юрэвіч. “Пацалунак асвы”, “Бярозчыны валёнкі”; В.Вітка “Натальчына сямейка”;  А. Кобец-Філімонава. “Сем мастакоў”; Я. Брыль. “Жыў-быў вожык”; Б. Сачанка. “Насцечка”; І.Шуцько “Смелая ўнучка”.

АД 5 ДА 6 ГАДОЎ

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ ПЕСЕНЬКІ І ПАЦЕШКІ

“Сонейка-сонца, выгляні ў аконца”, “Сіўка-варонка”, “Ходзіць коцік па палях”, “Ты, каза, каза, лубяныя вочы”.

БЕЛАРУСКІЯ НАРОДНЫЯ КАЗКІ​

“Пра быка і яго сяброў”, “Жаронцы”, “Лёгкі хлеб”, “Не сілай, а розумам”, “Лісіца-хітрыца”, “Як кот звяроў напалохаў”, “Селянін, мядзведзь і лісіца”, “Верабей і мыш”, “Кот Максім”, “Гарошак”.

ЛЕГЕНДЫ І ПАДАННІ

“Возера Нарач”, “Чараўніца”, “Паданне пра заснаванне Мінска”, “Паданне пра заснаванне Бярэсця”, “Пра возера Свіцязь”, “Пра зязюлю”, “Бацька і сыны”.

ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПАЭТАЎ

Э. Агняцвет. «Саўка за сталом», «Зямля з блакітнымі вачамі», «Хто пачынае дзень?» ; М. Багдановіч. «Зімой»; Д. Бічэль-Загнетава. «Белая Русь»; Р. Барадулін. «Загадкі на градках», “Жарт”; А. Вольскі. «Дзеці», «Радзіма»; В. Вярба. «Пралеска»; В.Вітка “Жаўна”, “Бусел”, “Вавёрчына гора”; С. Грахоўскі. «Сонечная сцежка»; А. Грачанікаў. «Развітанне»; У.Дубоўка “Як сінячок да сонца лётаў”; Н.Игнатенко “История про Варю и Дубовенка”, “Сказка про Тимку и Кузьку”; В. Іпатава. «Як ён завецца?»; А. Мінкін. «Агнявік»; І. Муравейка. «Акраец хлеба»; С. Новік-Пяюн. «Ночка», «Пурга»; Я. Колас. «Першы гром», “Вясна” (урывак); «Раніца вясною», «Канец лета», «На лузе», «Адлёт жураўлёў»; Я. Купала. «Хлопчык і лётчык», «Бай»; С. Шушкевіч. «Нашы сябры», «Пракалоў камарык ножку»; М. Хведаровіч. «Дарагое імя»; М. Танк. «Жук і слімак», «Хлеб»; П. Панчанка. «Месяцы года»; К. Цвірка. «Коцікі»; Н. Галіноўская. «Будзь уважлівы, пешаход»; В. Жуковіч. «Незаменнае».

ТВОРЫ БЕЛАРУСКІХ ПІСЬМЕННІКАЎ

Цётка. “Журавель і чапля”; З.Бядуля “Скарб”; В.Вітка “Страшная казка”; У.Галубок “Гонар”;

В. Хомчанка. “Білеты ў цырк”; А. Дудараў. “Сінявочка”; А. Кобец-Філімонава. “Дзівосны лядзяш”; К.Каліна “Зімовы дуб”, “Кампот”, “Сакавік і яго сёстры”, “Красавік”, “Ліпень”, “Жнівень”, “Верасень”, “Кастрычнік”; А.Дудараў “Сінявочка”; М.Гамолка “Васілёва бярозка”; У.Ягоўдзік “Бусел”, “Вожык”, “Заяц”.

Падрыхтаваў: намеснік загадчыка

па асноўнай дзейнасці Л.М. Іўчык

свернуть
Меню раздела